Thuisbatterij
Met een accu gebruik je zonnestroom, ook als de zon niet schijnt
Thuisbatterij
Als de salderingsregeling voor zonnepanelen wordt afgebouwd, wordt het voordelig om méér zonnestroom zelf te verbruiken. Elke kWh die je zelf verbruikt, hoef je niet te kopen. Een thuisbatterij zorgt wel dat je meer van je zonnestroom verbruikt. En je neemt daardoor minder stroom af van het net.
Wat is een thuisbatterij?
Een thuisbatterij, ook wel thuisaccu genoemd, is een grote oplaadbare batterij. Hierin kan de opgewekte stroom van uw zonnepanelen opgeslagen worden om op een later moment weer te gebruiken. De batterij wordt aan de muur gehangen in bijvoorbeeld de kelder, carport of schuur. Het formaat en gewicht is te vergelijken met dat van een cv-ketel.
De meeste thuisbatterijen worden gemaakt van lithium. Voordelen van deze batterij zijn dat ze lichtgewicht en compact zijn en een grote opslagcapaciteit hebben. Daarnaast gaan ze 15 tot 20 jaar mee en hebben ze geen speciaal onderhoud nodig. Wel hebben ze een hele hoge brandgevoeligheid en kunnen ze vermogen verliezen door het volledig opladen en ontladen.
Er zijn wel andere materialen waar thuisbatterijen van gemaakt kunnen worden, maar die worden nog niet zo veel gebruikt. Zo zijn er bijvoorbeeld zoutwaterbatterijen. Een nadeel echter is dat deze erg langzaam laden. Daarbij hebben ze een laag piekvermogen, waardoor u bijvoorbeeld een inductiekookplaat niet zou kunnen gebruiken.
Een loodbatterij zou ook een optie kunnen zijn. Deze worden nu vooral gebruikt als startaccu’s voor auto’s. Ze bestaan uit 3 elementen, namelijk lood, zwavelzuur en water. Wanneer u een hoge energieopslag nodig heeft en voldoende ruimte om deze zware en grote batterij ergens te plaatsen, is dit een mogelijke optie. De materialen zijn goed te recyclen, waardoor het beter is voor het milieu. Wel hebben ze een hoog piekvermogen en zijn ze dus erg groot en zwaar. Ze hebben niet zo’n lange levensduur als de lithiumbatterijen, namelijk 8 tot 10 jaar, maar ze hebben geen tussentijds onderhoud nodig. Het is één van de goedkoopste vormen van energieopslag.
Waar gaat de opgewekte stroom heen die u niet gebruikt?
Wanneer u geen thuisbatterij heeft, gaat de door de zonnepanelen opgewekte stroom die niet gebruikt wordt naar het elektriciteitsnetwerk. Daar krijgt u geld voor terug vanwege de salderingsregeling. In de komende jaren wordt de salderingsregeling steeds verder afgebouwd. In 2030 geldt de salderingsregeling helemaal niet meer en hierdoor krijgt u minder geld voor de elektriciteit die u teruglevert.
Een thuisbatterij zorgt ervoor dat u (een deel) van uw opgewekte stroom kunt opslaan voor later gebruik, zodat u op een dag dat de zon niet schijnt, gebruik kan maken van de ‘gratis’ stroom uit uw batterij. Als de batterij vol is gaat de overige opgewekte stroom alsnog naar het elektriciteitsnet.
Hoe werkt een thuisbatterij?
Allereerst wekken de zonnepanelen de zogenoemde gelijkstroom op als er zonlicht op valt. Uw elektrische apparaten werken echter niet op gelijkstroom, maar op wisselstroom. Daarom is een omvormer noodzakelijk: die zet de opgewekte gelijkstroom om naar bruikbare wisselstroom. De omvormer stuurt het volledige systeem aan en is het brein van de installatie. Wanneer er elektriciteit nodig is voor de elektrische apparaten in uw woning, stuurt de omvormer eerst de stroom daar naar toe. De overtollig stroom wordt vervolgens naar de thuisbatterij gestuurd die de stroom opslaat voor later. Als de zonnepanelen geen stroom opwekken en er wel elektriciteit nodig is, dan haalt de omvormer de nodige stroom eerst uit de thuisbatterij.
Wat is nodig voor het installeren van een thuisbatterij?
Er zijn een aantal zaken die nodig zijn als u een thuisbatterij wilt gaan installeren. Hierbij kunt u denken aan de volgende benodigdheden:
Een geschikte thuisbatterij
Aangezien er verschillende soorten thuisbatterijen beschikbaar zijn is het belangrijk om er eentje te kiezen die past bij u situatie en huishouden. Let voornamelijk op zaken als de opslagcapaciteit, de ontladingsdiepte en de ontlaadkracht.
Een rood vinkje in een groene box
Het is van belang om bij het kiezen van een thuisbatterij te weten hoeveel kWh uw huishouden verbruikt. U kunt daarmee een weloverwogen keuze maken voor de aanschaf van een thuisbatterij. Hoe lang u kunt doen met de stroom van een thuisbatterij is afhankelijk van uw stroomverbruik en de grootte van de thuisaccu. Bij sommige thuisbatterijen is dat enkele uren, maar er zijn ook thuisaccu’s die u dagen van stroom kunnen voorzien. Ze zijn echter niet geschikt om zulke grote hoeveelheden op te slaan om de donkere wintermaanden mee door te komen.
Een omvormer
Door automatisch het stroomverkeer tussen de panelen, thuisbatterij en het elektriciteitsnet optimaal te organiseren, zorgt de bestaande omvormer voor een optimaal rendement. Echter zijn niet alle omvormers geschikt voor een thuisbatterij! Dit komt omdat ze maar in één richting werken. Namelijk van de zonnepanelen naar het net en de elektrische apparaten. Bij een thuisbatterij is een omvormer nodig die de stroom ook van de batterij naar de woning of het net kan sturen en van het net naar de batterij, twee richtingen op dus.
Een rode en een groene pijl die allebei een andere kant op wijzen
Bestaande zonnepaneelinstallaties hebben zo’n omvormer vaak nog niet, dus dat betekent dat de installatie aangepast zou moeten worden. Dat kan op twee manieren gebeuren:
- U kunt de huidige omvormer laten vervangen door een bidirectionele omvormer.
- U kunt ook een aparte hybride omvormer laten plaatsen voor de thuisbatterij.
Bij een nieuwe zonnepanelen installatie kunt u direct een bidirectionele omvormer laten plaatsen. Let ook op welke omvormer u aanschaft. Niet elke omvormer past op elk zonnepaneel of elke thuisbatterij.
Geschikte ruimte
Thuisbatterijen kunnen vrij groot en zwaar zijn en moeten koel bewaard worden. Daarom moet u zorgen voor een geschikte plek voor de thuisbatterij. Daarnaast kunnen niet alle thuisbatterijen buiten worden geïnstalleerd worden vanwege de vriestemperaturen.
Een digitale meter
De digitale meter is nodig om uw verbruikte en opgewekte stroom bij te kunnen houden.
Huidige salderingsregeling
Leveren uw panelen meer op dan dat u verbruikt, dan wordt het overschot teruggeleverd aan het openbare net. De stroom die u teruglevert aan het energienet, wordt weggestreept (salderen) tegen de stroom die u afneemt van uw energieleverancier. Op jaarbasis wordt er dus gekeken naar hoeveel energie u van het elektriciteitsnet heeft verbruikt en hoeveel u heeft teruggeleverd. U ontvangt dan voor de stroom die u saldeert hetzelfde tarief als uw huidige stroomtarief. U kunt echter niet meer stroom salderen dan dat u zelf verbruikt. Heeft u meer stroom opgewekt dan dat u verbruikt, dan krijgt u over de teveel opgewekte stroom een terugleververgoeding.
Nieuwe salderingsregeling
Tot 2025 kunt u nog volledig salderen. Vanaf dan wordt de salderingsregeling afgebouwd, wat betekent dat u elk jaar minder mag salderen. Vanaf 2031 is het helemaal niet meer mogelijk om te salderen. U krijgt nog wel steeds een terugleververgoeding als u meer zonne-energie levert dan verbruikt. Dit betekent wel dat u minder geld krijgt voor de teruggeleverde energie, namelijk per teruggeleverde kWh een terugleververgoeding in plaats van uw eigen energietarief.
Is het mogelijk om de thuisbatterij zelf te installeren?
Een thuisbatterij mag u zelf plaatsen. Alleen heeft u wel uitgebreide kennis nodig qua elektrotechniek. De nieuwe bedrading mag ook alleen gelegd worden door een erkende elektricien. Het is daarom aan te raden om een ervaren vakman in te schakelen om een thuisbatterij te installeren. Op die manier bent u ervan verzekerd dat de installatie correct en op een professionele wijze wordt gedaan en krijgt u garantie over het gedane werk.
Wat zijn de voordelen van een thuisbatterij?
Kostenbesparing
Met een thuisbatterij kunt u efficiënter gebruik maken van uw eigen zonnestroom. Gemiddeld wordt 30% van deze stroom gebruikt voor zelfconsumptie. De rest wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Een thuisbatterij zorgt ervoor dat de zelfconsumptie van de zonne-energie verhoogd wordt naar 60% tot 75%. Wekken uw zonnepanelen meer op dan u gebruikt? Dan wordt de energie eerst opgeslagen in de batterij. Alleen bij overcapaciteit wordt er nog teruggeleverd aan het net.
Door de stroom op te slaan in een thuisbatterij, kunt u die ook inzetten wanneer de zonnepanelen niet voldoende stroom opwekken. Denk hierbij aan de avonduren of op een sterk bewolkte dag. U hoeft hierdoor veel minder stroom in te kopen bij uw energieleverancier en dit scheelt in kosten, met name bij het aflopen van de salderingsregeling. Want hoe meer zonnestroom u zelf gebruikt, hoe lager uw energierekening straks is.
Groene energie
Ook geeft een thuisbatterij milieuwinst. Wanneer er geen zon is zult u gebruik maken van de opgeslagen energie uit uw batterij. U hoeft dan geen stroom te kopen die is opgewekt uit vervuilende kolencentrales. Op die manier bent u zeker van groene energie.
Energie gaat niet verloren
Op het moment dat in Nederland volop de zon schijnt, heeft het elektriciteitsnet moeite om alle opgewekte energie te verwerken. Dit heeft tot gevolg dat de omvormers van zonnepaneeleigenaren stoppen met het omzetten van opgewekte stroom, waardoor kostbare energie verloren gaat. Een thuisbatterij slaat de stroom, die dan niet meer aan het elektriciteitsnet geleverd wordt, op en kan uw zonnepaneleninstallatie blijven doen wat het moet doen: energie opwekken.
Noodstroomvoorziening
U heeft een eigen noodstroomvoorziening. Wanneer de netstroom uitvalt zorgt de thuisbatterij ervoor dat u toch stroom kunt gebruiken.
Wat zijn de kosten van een thuisbatterij?
De kosten van een thuisbatterij lopen redelijk uiteen. Er zijn dan ook verschillende soorten en maten. Een vuistregel voor de kosten van een thuisbatterij is €750 euro per 1kWh opslagcapaciteit. Een gemiddelde thuisbatterij (van lithium) van 6 kWh kost zo rond de €4.500,-. Daar komen uiteraard installatiekosten en eventueel kosten voor de omvormer nog bij. Er is momenteel (nog) geen subsidie mogelijk voor thuisbatterijen.
Is het interessant om te investeren in een thuisbatterij?
Thuisbatterijen zijn best duur en hebben momenteel een lange terugverdientijd, maar met het oog op de stijgende energietarieven en de kabinetsplannen is het wel een investering die het overwegen waard is. Voor een duurzaam leven is de thuisbatterij sowieso mooi meegenomen. Zo kunt u zoveel mogelijk de door uzelf opgewekte schone zonnestroom gebruiken.
Een andere factor die de terugverdientijd zullen verkorten zijn de dalende prijzen van batterijen
Waar moet u op letten bij het aanschaffen van een thuisbatterij?
Gaat u een thuisbatterij kopen? Dan bent u wettelijk verplicht om deze te registreren. Dit kan via de website van energieleveren. Op die manier kunnen netbeheerders beter zorgen voor een stabiel stroomnet. Daarnaast zijn er een paar vragen die u uzelf kunt stellen wanneer u een thuisbatterij wilt gaan aanschaffen. Vraag ook altijd naar de (veiligheids)certificering van de batterij!